Söz konusu ilacın aktif maddesi, Hi1a adı verilen küçük bir protein. Bu protein, Avustralya’da yaşayan huni ağı örümceklerinin ürettiği molekülü taklit ediyor ve kalp krizlerinde kalp dokusunun aşırı asidik hale gelmesini engelliyor. Bilim insanlarının umudu, Hi1a’nın kalp krizinin yol açtığı doku hasarını doğrudan tedavi edebilecek ilk ilaç olması yönünde.
Science Alert’te yer alan habere göre; ilk aşamada hastanelerde kullanılmak üzere geliştirilecek olan Hi1a’nın, bir gün acil durum müdahale ekipleri tarafından da uygulanabilmesi hedefleniyor. Ancak, ilacın kalp krizi sonrasında ne zaman verilmesi gerektiği konusu henüz net değil. Araştırma ekibi, ilacın “hızlı bir şekilde verilmesi gerekmediğini” düşünüyor.
Hi1a, kalp nakli için uygun donör sayısını artırmak amacıyla da kullanılabilir. Donör kalplerin toplanması sırasında meydana gelen hasarı önleme potansiyeli taşıdığı belirtiliyor.
Bu ilaç, vücuttaki hücreler arasında madde alışverişini sağlayan ve dolaşım sisteminde bulunan asit algılayıcı iyon kanalı 1a (ASIC1a) adlı bir kanalı hedef alıyor. Kalp krizi sırasında, kan akışının azalması nedeniyle kalp kası hücreleri oksijen alamıyor. Oksijen eksikliği, ASIC1a kanallarını açarak kalp kası hücrelerine asidik moleküllerin dolmasına neden oluyor ve bu durum dokunun ölümüne yol açıyor.
Hi1a, ASIC1a kanallarını bloke ederek bu süreci durduruyor. Queensland Üniversitesi’nden Profesör Glenn King, Hi1a’nın bu etkilerini fareler üzerinde gösterdiklerini ve insan kalp hücrelerinde de benzer etkiler gözlemlediklerini belirtti. 2023’te European Heart Journal’da yayınlanan çalışmada, Hi1a’nın farelerde kalp krizi sonrası hasarı önemli ölçüde azalttığı tespit edildi.
İlginç bir şekilde, Hi1a’nın fareler ve insanlar üzerinde olumlu etkileri olsa da, örümceklerin doğal avcıları olan bazı hayvanlar üzerinde tam tersi bir etki yaratıyor. Özellikle kuşlarda, ASIC1a kanallarını aktive ederek acı veren bir etki oluşturuyor. Bilim insanları, örümceklerin bu proteini avcılarına karşı bir savunma mekanizması olarak kullandığını düşünüyor.
İNSANLAR ÜZERİNDE YAPILAN DENEMELER KONTROL EDİLECEK
İnsanlar üzerinde yapılan ilk klinik denemeler başarılı olursa, araştırma ekibi daha geniş çaplı Faz II ve Faz III denemelerine geçecek. Bu denemeler, ilacın güvenliği ve etkinliğini daha büyük gruplarda test edecek.
Ancak klinik denemeler yıllar sürebileceği için, Hi1a’nın hastalara sunulması zaman alacak. Leeds Üniversitesi’nden Kardiyoloji Uzmanı Dr. Heerajnarain Bulluck, şimdiye kadar hayvanlarda umut vadeden birçok ilacın insanlar üzerinde başarısız olduğunu belirtti. Hi1a’nın, önceki denemelerde başarısız olan diğer ilaçların aksine, kalp krizine karşı etkili olup olmayacağı ilerleyen süreçte görülecek.
Kaynak: sozcu.com.tr
