Ekonomide küçülme, daralma durumuna verilen isim olan resesyon, en az altı ay süreyle gerileme durumunu temsil ediyor. Resesyonda reel gayri safi yurt içi hasıla düşer, ekonomik faaliyetlerde duraklama yaşanır.
RESESYON NEDİR?
Resesyon nedir sorusunun yanıtı “durgunluk”tur. Resesyon, bir kaç aydan daha uzun bir süreyi kapsayan ekonomik olarak belirgin bir düşüşü ifade eder. Resesyon, ülke ekonomisinde ki büyüme hızının, nüfus artış hızından daha düşük olması sebebiyle kişi başına düşen milli gelirin yerinde saymasıdır.
Resesyon oluşması için iki çeyrek dönemde negatif bir ekonomik büyüme göstergesinin ortaya çıkması gerekiyor. Bazı ekonomistlere göre ise bir ülke tarafından ölçülen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) izlenmesi yeterlidir.
RESESYONA GİRİLİRSE NE OLUR?
– Ekonomik büyümenin nüfus artış hızının altına inmesi,
– Kişi başına düşen milli gelirin durağan ve gerileyen haline dönüşmesi,
– İşsizliğin artması,
– Ekonomik faaliyetlerin duraklaması ve gerilemesi,
– Üretim faaliyetlerinin düşmesi, gibi sonuçla ülkelerin resesyona girmelerindeki en temel sebepleri oluşturur.
Uzun bir resesyon ekonomik çöküş olarak nitelendirilir.
Durgunlukla mücadelede kamu harcamaları siyaseti, ekonominin tam çalışma düzeyinde balansa kavuşabilmesi için özel harcamalardaki yetersizliklerin, kamu harcamaları ile giderilmesi neticesini doğurmaktadır. Bu tür bir politika ile milli gelir düzeyinin düşmesi önlenmiş, özel sektör harcamalarının azalmasına mani olunmuş ve ekonomideki daraltıcı güçler ortadan kaldırılmaya çalışılarak genişleme sürecine sokulmuş olacaktır.
Durgunlukla mücadelede, kamu harcamalarını aynı düzede bırakarak vergileri azaltma yoluna gidilebilmektedir. Vergileri azaltma politikasının etkinliği için verginin konusunun geniş olması gerekir ki vergi indirimlerinden daha çok kişi istifade ederek, kullanılabilir gelir artarak kişilerin tüketim ve yatırım harcamalarında artış sağlanabilecektir.
RESESYON İLE İLGİLİ MERAK EDİLEN 10 SORU
Soru 1: Resesyon nedir?
Cevap: Resesyon, bir ülkenin ekonomik faaliyetlerinde görülen daralmayı ifade ediyor. Teknik olarak, Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’da (GSYH) iki çeyrek üst üste küçülme görülmesi resesyon olarak tanımlanıyor. Bir ekonomide ekonomik küçülmenin sürekliliği ve diğer ekonomik faaliyetlerin uzun süre canlılığını yitirmesi hali depresyon olarak kabul ediliyor.
Soru 2: Resesyon nasıl oluşur?
Cevap: Resesyon, çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Küresel finansal krizler, siyasi belirsizlikler, doğal afetler, ekonomik aktivitedeki zayıflama gibi durumlar resesyona zemin hazırlamaktadır. Ayrıca merkez bankaları kararları ve ülkenin para politikaları resesyonu tetikleyebilir. Para politikasının gereğinden uzun süre sıkı kalması veya para arzının azaltılması gibi sıkılaştırma yöntemleri ekonominin zamanla negatif büyümesine sebep olabilir.
Soru 3: Bir ekonomi resesyon yaşarsa ne olur?
Cevap: Resesyonla birlikte ekonomik aktivitenin yavaşlaması gündeme gelirken, daralmadan kaynaklı işsizlik oranının artması, tüketicilerin harcamalarını kısması, talep düşüşü, ithalat, ihracat ve ticaret hacminde azalma, yatırım eksikliği, üretim azalışını beraberinde getirebilir.
Soru 4: Resesyona gidildiği nasıl anlaşılır?
Cevap: Bir ekonominin resesyona girip girmediğini anlamak için belirli ekonomik göstergelere bakmak gerekir. Bunlardan en önemlisi GSYH’dir. Sanayinin üretim kapasitesindeki düşüş, işsizlik oranlarındaki artış, azalan talep ve yatırımlar, perakende satışlardaki gerilemeler resesyonu sezmede önemli göstergeler olarak öne çıkar.
Soru 5: Resesyon piyasaları nasıl etkiler?
Cevap: Resesyon dönemlerinde yatırımcılar daha çok korunmaya çekilirler. Bunu yaparken daha çok güvenli liman varlıklara yatırım yaptıkları gözlenirken, piyasalarda oynaklık da artabilir.
Soru 6: Resesyonun sonuçları nelerdir?
Cevap: Resesyon, ekonomik aktivitelerde geçici bir daralmayı ifade eder. Uzun süreli devam eden etkili resesyonlar, ekonomik sıkıntıları körükleyerek sosyal sorunlara yol açabilmektedir. Bu noktada hükümetler ve merkez bankaları, ekonomiyi ısıtmak, teşvik etmek ve resesyondan çıkmayı desteklemek için politika tedbirleri alırlar. Bu önlemler arasında faiz oranlarının düşürülmesi, mali teşviklerin sağlanması ve kamu harcamalarının artırılması gibi adımlar söz konusu olmaktadır.
Soru 7: Resesyonun seviyesi var mı?
Cevap: Resesyonun hafif, orta ve şiddetli seviyeleri bulunur.
Soru 8: Global resesyon nedir?
Cevap: Birden fazla ülkenin aynı anda ekonomik daralma ve küçülme yaşaması anlamına gelir. Global resesyon, küresel çapta finansal krizlere yol açabilir.
Soru 9: ABD ekonomisinin resesyona girmesi merkez bankalarının politikalarını nasıl etkiler?
Cevap: Fed’in resesyon halinde faiz indirimlerinin büyüklüğünün artacağı beklentisi güç kazanabilir. Bu durumda diğer merkez bankaları da resesyon ihtimalini göz önünde bulundurarak finansal koşulları öngörülenden daha hızlı bir şekilde gevşetebilir.
Soru 10: Resesyon ile stagflasyon arasındaki farklar nelerdir?
Cevap: Ekonomi biliminde, resesyon ve stagflasyon birbirlerinden ayrı anlamlar taşır. Resesyon; ekonomide durgunluk, düşük talep, yüksek işsizlik, fiyatlarda gerileme veya düşük miktarda artışın yaşandığı ekonomiyi yansıtır.
Stagflasyon ise enflasyon ile resesyonun aynı anda yaşanmasını ifade eder. Stagflasyon, ekonomik büyümenin yavaşladığı veya gerilediği bir dönemde fiyatlar genel düzeyinin yükselmeye devam ettiği ve işsizlik oranının arttığı bir durumu tanımlamak için kullanılır.
Kaynak: sozcu.com.tr
