Ozan Bingöl yazdı: OVP vatandaş için ne getiriyor? Ne götürüyor?

OZAN BİNGÖL

Önümüzdeki üç yılın yol haritası anlamına gelen 2025-2027 Orta Vadeli Programı (OVP) 05.09.2024 tarihli Mükerrer Gazetede yayımlandı. Peki, OVP asgari ücretli, memur, emekli, dar gelirli vatandaş için ne anlama geliyor.

OVP’nin vatandaşı doğrudan ilgilendiren bazı kodlarına aşağıda yer verdim. 

ÖNÜMÜZDEKİ 3 YIL DAHA FAZLA VERGİ ÖDEYECEĞİZ

OVP’ye göre önümüzdeki üç yıl hem miktar hem de GSYH’ya oran olarak daha yüksek vergi ödeyeceğiz. Bunun anlamı reel vergi yükümüz artacaktır.

                                                 Kaynak: 2025-2027 OVP

Bu yıl ve önümüzdeki üç yıl içinde tahsil edilecek vergi toplamı 47 trilyon 442 milyar liradır. 2023 yılında vergi gelirlerinin GSYH’ya oranı yüzde 17,1 iken 2025 ve sonraki yıllarda yüzde 18,3’e çıkıyor. Yani reel anlamda da vergi yükümüz artacak.

MEMUR ZAMMI YÜZDE 20-25’LERDE KALABİLİR

OVP verilerine göre 2025 yılında vergi gelirleri artış hedefi 2024 yılına göre yüzde 46’dır. Aynı OVP’de Merkezi Yönetim personel harcamalarındaki artış oranı yüzde 30 olarak yer almaktadır. Yeni istihdamları da göz önüne aldığımızda önümüzdeki yıl memurlara yüzde 20-25’ler düzeyinde bir zam öngörüldüğünü söylemek mümkündür.

Yani vergi artışlarından payına düşeni alan memur, emekli, asgari ücretli gelirden payına düşeni yine alamayacaktır.

EN BÜYÜK TASARRUF YATIRIMLARDA

OVP’de yer alan yatırım harcama tahminlerine baktığımızda 2024 yılında 1 trilyon 92 milyar lira olan sermaye giderleri 2025 yılında 1 trilyon 102 milyar liraya çıkarılmıştır. Artış yüzde 1’in bile altındadır. 2024 yıl sonu yüzde 40’lar düzeyindeki enflasyon artışı da dikkate alındığında yatırımların reel anlamda azaltılmış olduğu anlamına gelmektedir.

Önümüzdeki yıl en büyük tasarrufun yatırımdan yapıldığı anlamına gelmektedir. Bu ise kamu altyapı açığı oluşturabilecek, istihdamı azaltacak tehlikeli bir durumdur.

SGK, KÖİ’LER VE GÖREV ZARARLARI BÜTÇENİN KARA DELİĞİ OLACAK

2025 yılında bütçe harcamaları içinde en yüksek oranlı artış cari harcama kalemindedir. Cari harcamaların yüzde 45 oranında artacağı öngörülmüştür. 14,7 trilyon liralık 2025 harcamasının 5,8 trilyonu cari transferlere gidecektir. Cari transferler içinde en büyük payın sosyal güvenlik kurumlarına yapılan kalemlerde yer aldığı dikkate alındığında, önümüzdeki dönemde sosyal güvenlik açıklarının önemli bir sorun alanı olacağı ve bütçe için bir kara delik oluşturacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca kamu bankalarına yapılacak görev zararı ödemeleri ile KÖİ projeleri için verilen pek çok garanti ödemesinin de cari transferler kaleminden yapıldığı dikkate alındığında bütçenin önemli bir kısmının nereye aktarılacağı anlaşılmış olmaktadır.

FAİZ GİDERLERİ ARTARAK DEVAM EDECEK

2024 yılı sonunda 1 trilyon 297 milyar lira faiz gideri gerçekleşeceği öngörülmüştür. Ancak takip eden yıllarda bu gider kalemi büyüyecektir. 2025 yılında 1,9 trilyon lira, 2026 yılında 2,3 trilyon lira ve 2027 yılında 2,5 trilyon lira faiz giderimiz olacak.

Bu faiz giderleri içinde KKM nedeniyle Merkez Bankası kaynaklarından yapılmaya devam eden ödemeler yer almamaktadır.

Yani vergilerimizin önemli bir kısmı faiz gideri olarak harcanacaktır.  

Sonuçta:

Yüksek bütçe açıklarının devam ettiği, trilyonlarca lira faiz ödemesinin yapıldığı, sosyal güvenlik sistemindeki kara deliğin artarak büyüdüğü, KÖİ projeleri için yüzmilyarlarca liranın ödeneceği ve sonuçta vatandaşın vergi yükünün artacağı bir dönem bizi bekliyor.

Bu dönemde tasarruf yatırımlardan ve dar gelirlinin maaşından yapılıyor.

Yine vergiyi tabana, geliri tavana yaymışlar. Oysa biz diyoruz ki; “Vergiyi tavana, geliri tabana yayın.”

Zor yıllar bizi bekliyor. Allah sonumuzu hayretsin. 

Kaynak: sozcu.com.tr