Balık sezonunun 1 Eylül itibari ile açılmasıyla besleyici ve lezzetli bir besin kaynağı olan balıklara talep arttı. Tezgahlarda dizilen balıklardan hangilerini almayı tercih etme noktası kafa karışıklığı yaşayan vatandaşın kafasında, “hangi balık hangi mevsimde yenir” sorusu oluştu. İşte ay ay en lezzetli olan balıklar…
HANGİ BALIK HANGİ AYDA YENMELİ?
EYLÜL: Sardalya ve kılıç balıkları, Eylül ayında daha lezzetli olurlar çünkü bu dönemde deniz suyunun sıcaklığı azalmaya başlar ve balıklar yağ depolamaya başlar. Yağlanma, balık etine daha zengin bir tat ve yumuşak bir doku kazandırır.
Ayrıca, yaz boyunca bolca beslenen bu balıklar, Eylül ayında en ideal büyüklük ve yağ oranına ulaşırlar, bu da onların lezzetini artırır. Bu nedenle, Eylül ayı, sardalya ve kılıç balığı gibi balıkların en lezzetli olduğu dönemdir.
Palamut da bol miktarda bulunur ve oldukça lezzetlidir.
EKİM: Ekim ayı, lüferin en lezzetli olduğu aylardan biridir çünkü bu dönemde lüferler yağlanmaya başlar ve bol miktarda beslenirler. Sonbahar aylarında deniz suyunun soğumasıyla birlikte lüferler daha fazla yem arayışına girer ve sardalya, hamsi gibi küçük balıklarla beslenerek yağ oranlarını artırırlar. Artan yağ oranı, lüferin etine daha dolgun bir lezzet ve yumuşak bir doku kazandırır. Ayrıca, bu dönemde lüferler göç etmeye hazırlandıkları için enerji depolar ve bu da onların et kalitesini ve lezzetini yükseltir. Bu nedenle, Ekim ayında lüferler en lezzetli hallerine ulaşırlar.
Ayrıca, palamut, barbunya, tekir, sardalya ve levrek bol miktarda çıkar ve çok lezzetlidir.
KASIM: Kasım ayı, hamsinin bol bulunduğu ve en lezzetli dönemlerinden biridir çünkü bu ayda hamsiler Karadeniz’den Marmara Denizi’ne doğru göç etmeye başlar. Göç sırasında soğuyan deniz suyuyla birlikte hamsiler bolca plankton ve küçük deniz canlılarıyla beslenir, bu da onların yağlanmasını ve lezzetlerinin artmasını sağlar. Soğuk sularda yağ oranı artan hamsiler, daha dolgun ve yoğun bir tada sahip olur. Ayrıca, Kasım ayında hamsi av sezonunun açılmasıyla birlikte balıkçılar tarafından bol miktarda avlanır, bu da hamsinin taze ve bol bulunmasını sağlar. Bu faktörler, Kasım ayının hamsinin en lezzetli ve bol bulunduğu dönemlerden biri olmasının nedenidir.
Uskumru ve torik de tercih edilen balıklar arasındadır.
ARALIK: Aralık ayı, tekirin bol olduğu bir aydır çünkü bu dönemde deniz suyu sıcaklıkları iyice düşer ve tekir balıkları kıyılara doğru yaklaşarak sürüler halinde hareket eder. Kıyılara yakın sularda avlanmaları daha kolay hale gelen tekirler, bu nedenle Aralık ayında bolca yakalanır.
Uskumru, palamut ve lüferin Aralık ayında iyice yağlanarak daha lezzetli hale gelmelerinin nedeni ise bu balıkların soğuk suya adapte olmak için vücutlarında yağ depolamalarıdır. Kış aylarında soğuyan deniz suyu, bu balıkların enerji ihtiyacını artırır ve yağlanmalarını teşvik eder. Bu süreçte, bolca beslenen balıklar vücutlarında yağ biriktirir ve bu da onların etine daha zengin bir tat ve yumuşak bir doku kazandırır. Aralık ayında bu balıkların yağ oranlarının en yüksek seviyede olması, lezzetlerinin doruk noktasına ulaşmasını sağlar.
OCAK: Ocak ayında palamut, lüfer ve uskumru balıklarının yağlanması devam eder ve en lezzetli hallerine ulaşırlar çünkü bu balıklar kış aylarında soğuyan deniz suyu koşullarına uyum sağlamak için yağ biriktirmeye devam eder. Soğuk suda enerji ihtiyaçlarını karşılamak için bol miktarda beslenen bu balıklar, vücutlarında daha fazla yağ depolar. Bu yağ, balıkların etine daha zengin bir tat ve yumuşak bir doku kazandırır, bu nedenle Ocak ayında bu balıklar en lezzetli dönemlerini yaşar.
Hamsi de Ocak ayında en lezzetli dönemini yaşar çünkü bu dönemde yağ oranı en yüksek seviyeye ulaşır. Hamsiler, kış aylarında soğuk sulara adapte olur ve beslenme faaliyetlerini artırarak yağlanmaya devam ederler. Yağlı hamsiler, daha dolgun bir tat ve yoğun bir aroma sunar, bu da Ocak ayını hamsinin en lezzetli olduğu zamanlardan biri yapar. Ayrıca, Ocak ayında hamsi sürüleri Marmara Denizi’nde ve Karadeniz’de yoğun olarak bulunur, bu da taze ve bol miktarda avlanmalarını sağlar.
ŞUBAT: Şubat ayında kalkan balığı mevsimi başlar çünkü bu dönemde kalkan balıkları yumurtlamak için kıyılara yaklaşır ve bu da avlanmalarını kolaylaştırır. Kalkan balıkları kış aylarında kıyılara yakın sularda daha aktif olurlar ve bu durum onların av sezonunun Şubat ayında başlamasına neden olur. Bu dönemde kalkanlar en lezzetli ve taze halleriyle tüketilmeye başlanır.
Hamsi sezonu ise Şubat ayında sona erer çünkü hamsiler bu ayda üreme dönemine girerler ve avlanmaya uygun hale gelmezler. Soğuk kış aylarının sonuna doğru hamsiler, göç rotalarını değiştirerek Karadeniz’e doğru hareket ederler ve bu süreçte yağ oranları da düşmeye başlar. Hamsilerin yağ oranının azalması, lezzetlerinin de düşmesine yol açar ve bu nedenle hamsi av sezonu sona erer.
MART: Mart ayı, kalkan, levrek ve kefalin en lezzetli olduğu aylardan biridir çünkü bu balıklar soğuk kış aylarında bolca beslenmiş ve yağlanmış olarak bu döneme girerler. Kalkan balığı, Mart ayında yumurtlama dönemi öncesinde en yağlı ve etinin dolgun olduğu zaman dilimindedir. Levrek ve kefal ise soğuk sularda beslenmeye devam ettikleri için etleri sıkı, yağlı ve lezzetlidir. Bu balıklar, Mart ayında beslenme ve büyüme dönemlerini tamamlamış olarak en lezzetli hallerine ulaşırlar.
Öte yandan, lüfer, palamut ve uskumrunun lezzeti Mart ayında oldukça azalır çünkü bu balıklar kış aylarının sonunda üreme dönemine girmeye başlarlar. Üreme dönemi, balıkların yağ oranını düşürür ve enerji harcamalarını artırır, bu da etlerinin lezzetini olumsuz etkiler. Ayrıca, bu dönemde bu balıklar göç yollarına devam ederken fazla enerji harcarlar, bu da vücutlarındaki yağ oranını azaltır. Yağ oranının düşmesiyle birlikte, lüfer, palamut ve uskumrunun etleri sertleşir ve lezzetleri azalır. Bu nedenle, Mart ayı bu balıklar için lezzet kaybının yaşandığı bir dönemdir.
NİSAN: Mercan balığı, Nisan ayında suların ısınmasıyla birlikte kıyılara daha yakın bölgelere gelir. Mercanlar bu dönemde bol miktarda besin bulur ve avlanmaları daha kolay olur. Dolayısıyla, Nisan ayı mercan balığının bolca bulunduğu bir dönemdir.
Kılıç balığı da Nisan ayında kıyılara yaklaşır. Göç eden balıklar arasında yer alan kılıç balıkları, bu dönemde özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında sıkça avlanır. İlkbahar, kılıç balığının en lezzetli ve bol bulunduğu dönemlerden biridir.
Levrek ve kırlangıç balıkları, Nisan ayında da suların ısınmasıyla daha aktif hale gelirler. Bu dönemde besin arayışında olan levrek ve kırlangıçlar kıyılara yaklaşır ve bolca avlanır. Ayrıca, bu balıklar, üreme dönemine henüz girmedikleri için etleri lezzetli ve yağlıdır.
MAYIS: Barbunya balığı, Mayıs ayında denizlerin ısınmasıyla birlikte kıyılara yaklaşır ve bu dönemde beslenme faaliyetlerini artırır. Ayrıca, bu dönemde avlanmaları daha kolay olduğu için barbunya bolca bulunur. Mayıs, barbunyanın lezzetinin dorukta olduğu bir dönemdir.
Tekir balığı da Mayıs ayında kıyılara yakın bölgelerde bolca bulunur. Bu dönemde deniz suyu sıcaklıkları yükselmeye başladığı için tekir balıkları kıyılara daha yakın sularda avlanır. Tekirlerin bol besin bulabildikleri bu dönem, aynı zamanda lezzetlerinin de arttığı zamandır.
Levrek balığı, Mayıs ayında da bolca bulunur çünkü bu dönem levreklerin aktif beslenme ve büyüme dönemidir. Deniz suyu sıcaklıklarının artmasıyla birlikte levrekler kıyılara yaklaşır ve beslenmek için daha hareketli hale gelirler. Bu durum levreklerin avlanmasını kolaylaştırır ve bu ayda bolca bulunmalarını sağlar.
İskorpit balığı, Mayıs ayında sıkça avlanabilen bir balık türüdür. İlkbahar aylarında iskorpit balıkları kıyılara yakın kayalık ve yosunlu bölgelerde bulunur. Bu dönemde avlanmaları kolay olduğu için bolca yakalanır ve piyasada taze olarak bulunur.
HAZİRAN: Haziran ayı, balık çeşitliliği açısından neden fakir bir ay olabilir ve neden levrek, barbunya ve tekir gibi balıklar bulunabilir ama az ve yüksek fiyatlıdır, şu sebeplerle açıklanabilir:
Levrek, barbunya ve tekir gibi balık türleri, Haziran ayında bulunabilir ancak bu dönemde avlanmaları zorlaşır. Bu balıklar, üreme dönemlerine girmekte ve bazıları kıyılardan uzaklaşmaktadır. Bu durum, bu balıkların sayısının azalmasına ve dolayısıyla fiyatlarının artmasına neden olur. Ayrıca, bu balıklar bu dönemde daha zor bulunabildikleri için tedarik azlığı yaşanır, bu da fiyatları yükseltir.
TEMMUZ: Temmuz ayında sardalyalar, deniz suyunun ısınmasıyla birlikte üreme dönemine girer ve kıyılara yaklaşır. Bu dönemde sardalyalar bol miktarda bulunur ve yağlanır, bu da onların lezzetini artırır. Temmuz, sardalya avı için ideal bir zamandır çünkü balıklar taze ve bol miktarda avlanabilir.
Temmuz ayında deniz suyunun sıcaklıkları artar ve istavrit ile uskumru gibi balıklar da bu dönemde beslenme açısından aktif hale gelirler. Bu balıklar kıyılara yaklaşır ve daha bol miktarda bulunur. Aynı zamanda, sıcak deniz suyu bu balıkların etlerinin daha yumuşak ve lezzetli olmasını sağlar, bu da onları tava için ideal hale getirir. Bu balıklar yağlı ve lezzetli etleriyle tava yapıldığında oldukça tatmin edici sonuçlar verir.
AĞUSTOS: Ağustos ayı, sardalya sezonunun en lezzetli olduğu dönemlerden biridir çünkü bu dönemde sardalyaların yağ oranı en yüksek seviyeye ulaşır ve etleri en dolgun halindedir.
TAZE BALIK NASIL ANLAŞILIR?
* Balık alırken gözleri parlak ve dışa bombeli olmalı, derisi parlak ve parmağınızı bastırdığınız zaman içeri göçük olmamalı, kokusu deniz gibi olmalı ağır kokmamalı.
* Solungaçları kanlı ve kırmızı olmalı, pullu balıkların derisine ters yönde parmağınızı sürttüğünüzde pullar rahat çıkmamalı, balığı kafasından tuttuğunuzda vücudu dik durmalı çok eğilmemeli.
* En önemlisi de güvenilir balıkçıdan alınmalı, balık kadar balıkçınıza da güvenmelisiniz.
Kaynak: sozcu.com.tr