NASA uzun süredir gelecek nesiller için ayda uygun yaşam koşulları yaratmaya çalışıyor. Uzay ajansının fark ettiği en önemli sorun, hayatın olduğu yerde tuvaletin de olması zorunluluğu. Uzaydaki dışkılar NASA için, hayati bir soru oluşturdu.
ABD’li ajans bu soruyu kendi bünyesindeki bilim insanlarına değil, tüm dünyaya soruyor. Fakat bu çoktan seçmeli bir soru değil, zira cevabı NASA’da bilmiyor. Uzay ajansı, cevabı bilene ise 3 milyon dolar teklif ediyor.
Aya giden ilk astronatlar; Neil Armstrong, Micheal Collins ve Buzz Aldrin, atıklarının önemli bir kısmını uzay takımlarına bağlı tanklara boşaltıyordu. Eğer tuvalet ihtiyacı çok büyük oluyorsa, astronotlar boşaltımlarını bir torbayla gerçekleştiriyordu.
İçi dışkı dolu torbalar ve tanklar, aya yapılan yolculuk boyunca astronotların yanında aya gitti. Öyle ki, bu tank ve torbaların yaklaşık 70 tanesi şu an hala bir köşesinde duruyor. Neil Armstrong’un ayda çektiği ilk fotoğraf, bu torbalardan birini içeriyor.
Neil Armstrong’un ‘dışkı torbasını’ çektiği fotoğraf
NASA’nın çözümünü aradığı sorun, sadece insan dışkısını kapsamıyor. Uzayda yenen yiyeceklerin ambalajları gibi atıklar da NASA’nın hedefinde. NASA, tüm bu sorunlara bir çözüm bulmak için LunaRecycle Challenge’ı (AyDönüşüm Yarışması) başlattı.
AYDA ATIK KALMAYACAK
Yarışma, ayda birikecek insan atıklarını sadece imha edilmesini değil, aynı zamanda geri dönüştürülmesini bir şart olarak koşuyor. NASA, gelecekte kuracağı ay kolonisinde neredeyse hiçbir atık bırakmamayı, kıyafetten elektronik aletlere kadar her şeyi atıklardan farklı araçlara dönüştüren tesisler kurmayı amaçlıyor.
NASA’nın Kitle Kaynak Programı Yöneticisi Amy Kaminski yaptığı açıklamada, “Hem gezegenimizden uzakta hem de Dünya’da keşifler yaparken ve araştırmalar yürütürken, sürdürülebilir bir şekilde çalışmak NASA için önemli bir husustur” dedi ve “Bu yarışmayla, Ay’daki atık yönetimiyle ilgili olarak insanlığın yenilikçi çözümlerine destek veriyoruz. Bir gün, ayda öğrendiklerimizi de Dünya’ya getireceğiz” diye ekledi.
Yarışma, iki kola ayrılıyor. Yarışmanın bir kolu, atıkların stoklanması ve muhafazasına odaklanırken, diğeri ise “ay atıklarından” ürün üretimine odaklanıyor. NASA, iki sorundan birine çözüm getiren kişi veya kişilere 3 milyon dolar teklif ediyor. Bu ödül, Nobel ödülünün iki katından daha fazla olmasıyla dikkat çekiyor.
Kaynak: sozcu.com.tr
