Tarihte ilk kez Charles Ponzi tarafından 1920 yılında uygulanan Ponzi sistemi, dolandırıcıların, masum vatandaşları kandırdığı bir yöntem olarak uygulanmaya devam ediyor.
PATRONUNDAN İLHAM ALMIŞTI
Charles Ponzi, tarihteki en ünlü dolandırıcılardan biri olarak bilinir. 1882’de İtalya’da doğan Ponzi, genç yaşta Amerika’ya taşındı ve burada çeşitli işlerde çalıştı. Ancak yasal yollarla zengin olamayacağını anlayınca dolandırıcılık işlerine yöneldi.
İlk büyük dolandırıcılığını Kanada’da bir bankada çalışırken gerçekleştirdi. Bankanın sahibi İtalyan göçmenlerden topladığı paralarla haksız kazanç elde ediyordu, Ponzi de bu duruma şahit oldu ve patronunun dolandırıcılık tekniğinden ilham aldı.
Ponzi şeması, yasalara uygun görünse de sürdürülemez bir sistemdi ve Ponzi’nin başarısının temelinde insanları kandırma yeteneği yatıyordu.
3 AYDA SIFIRDAN MİLYONERLİĞE ULAŞTI
Charles Ponzi tarafından kurulan ve 1920 yılında henüz 1 yıllık olan şirket her hafta 30 bin dolar kazanmaya başlamıştı. O dönemler 30 bin doların günümüzdeki değeri yaklaşık 500 bin dolar dolaylarında para ediyordu sistem ponzi dahil kimsenin tahmin edemeyeceği şekilde büyüdü birkaç ayda 1525 yatırımcı 440 bin dolar katkıda bulundu.
Ponzi, daha sonra “Ponzi şeması” olarak bilinen sistemi kurdu. Bu sistemde, yatırımcılarına kısa süre içinde yüksek kazançlar vaat etti. Ancak bu kazançları, önceki yatırımcılara yeni yatırımcılardan topladığı paralarla ödüyordu. Bu düzen bir süre devam etti, hatta Ponzi’nin şöhreti arttı ve birçok insan bu sisteme dahil oldu. Ancak Ponzi, kazançlarının sahte olduğunu gizlemeye çalışırken yakalandı ve büyük bir dolandırıcılığa imza attığı anlaşıldı. Sonunda hapse girdi ve mal varlığına el kondu.
Yaz ayları geldiğinde yaklaşık 8 bin yatırımcı tarafından 2,5 milyon dolarlık para şirkete emanet edilmişti. Yine günümüzdeki değerlerle bu paranın yaklaşık 40 milyon doların üstünde bir meblağa denk geldiği biliniyor.
Dolandırıcılık yöntemi halen birçok kişinin canını yakmaya devam ediyor.
PONZİ DOLANDIRICILIĞI İÇİNDE OLDUĞUNUZU NASIL ANLARSINIZ?
ABD Güvenlik Teşkilatı tarafından uyarı metnine göre birçok Ponzi şeması ortak özelliklere sahip. Aşağıdaki uyarı işaretlerine ponzi dolandırcılığı hakkında dikkat edin mesajı veriyor:
Risk almadan yüksek getiri: Her yatırım bir miktar risk taşır ve daha yüksek getiriler getiren yatırımlar genellikle daha fazla risk içerir. Herhangi bir “garantili” yatırım fırsatına karşı son derece şüpheci olun.
Tutarlı getiri garantisi: Yatırımlar zaman içinde yukarı ve aşağı gitme eğilimindedir. Genel piyasa koşullarından bağımsız olarak düzenli olarak pozitif getiriler üreten bir yatırıma karşı şüpheci olun.
Kayıt dışı yatırımlar: Ponzi şemaları genellikle yasal olarak kayıtlı olmayan yatırımları içerir. Kayıt önemlidir çünkü yatırımcılara şirketin yönetimi, ürünleri, hizmetleri ve finansmanı hakkında bilgiye erişim sağlar.
Gizli, karmaşık stratejiler: Size anlattıkları stratejileri anlamıyorsanız veya bunlar hakkında tam bilgi alamıyorsanız yatırımlardan kaçının.
Evrak işleriyle ilgili sorunlar: Hesap özeti hataları, fonların vaat edildiği gibi yatırılmadığının bir işareti olabilir
Ödeme almada zorluk: Ödeme almazsanız veya ödemeyi bozdurmada zorluk çekerseniz şüphelenin. Ponzi şeması destekçileri bazen katılımcıların ödeme yapmasını engellemek için, yerinde kalmaları karşılığında daha yüksek getiriler teklif etmeye çalışırlar.
Kaynak: sozcu.com.tr
